Hoe reageert jouw kind op lastige situaties?
Sommige kinderen reageren direct en stevig als iemand een vervelende opmerking maakt, maar veel kinderen weten niet goed hoe ze moeten reageren. Ze twijfelen, trekken zich terug, of reageren juist boos. Daardoor wordt de situatie niet alleen ingewikkelder, maar blijft het vaak nog lang in hun hoofd hangen.
In mijn coaching zie ik dit regelmatig. Ouders vertellen me dat hun kind moeilijk voor zichzelf opkomt of snel onzeker wordt als iemand iets onaardigs zegt. Ook kinderen vertellen dit zelf in sessies. Misschien herken je dit bij jouw kind:
Je kind trekt zich terug als iemand een vervelende opmerking maakt.
Hij of zij reageert boos of geïrriteerd, waardoor de situatie alleen maar erger wordt.
Je merkt dat je kind vaak piekert over wat er gezegd is, zelfs uren of dagen later.
💡 Een voorbeeld uit mijn praktijk: Een jongen vertelde mij dat hij altijd stil bleef als een klasgenootje hem plaagde, maar zich daarna enorm boos voelde. Hij wist niet hoe hij moest reageren, en daardoor bleef het frustreren. Na een paar sessies wist hij hoe hij rustig en stevig kon reageren zonder zich achteraf rot te voelen.
👉 Herkenbaar? Dan is dit een belangrijk signaal. Zelfverzekerd reageren is namelijk geen aangeboren talent, maar iets wat elk kind kan leren!
Waarom vinden veel kinderen dit moeilijk?
Veel kinderen willen helemaal geen ruzie of confrontatie. Er zijn verschillende redenen waarom ze moeite hebben met reageren in lastige situaties:
1️⃣ Ze willen aardig gevonden worden. Kinderen zijn van nature gericht op vriendschap en harmonie. Ze vermijden confrontaties omdat ze bang zijn dat anderen hen niet meer leuk vinden.
2️⃣ Ze weten niet hoe. Niet alle kinderen krijgen vanzelf mee hoe je stevig en kalm reageert op negatieve opmerkingen. Als ze dit nooit geleerd of geoefend hebben, vallen ze snel terug in onzeker gedrag.
3️⃣ Ze laten zich meeslepen door emoties. Sommige kinderen reageren direct vanuit hun eerste gevoel: boos, verdrietig of juist verlegen. Ze hebben moeite om eerst na te denken voordat ze reageren.
💡 In mijn coaching zie ik vaak kinderen die alles in zich hebben om krachtig te reageren, maar gewoon niet weten hoe. Zodra ze een paar nieuwe manieren oefenen, merken ze dat het veel makkelijker is dan ze dachten!
Zelfverzekerd reageren kun je leren!
Kinderen voelen zich veel sterker als ze weten hoe ze op een situatie kunnen reageren. In plaats van zich onzeker te voelen, krijgen ze handvatten en vertrouwen.
Een oefening die hierbij helpt, is de "voor – na" oefening:
✅ Laat je kind eerst reageren zoals hij/zij normaal zou doen.
✅ Bespreek daarna wat sterker voelt: misschien een andere houding, een korte reactie, of juist niets zeggen en doorlopen.
✅ Oefen deze nieuwe reactie een paar keer, zodat je kind voelt hoe het werkt.
🎯 Waarom werkt dit? Kinderen ervaren zelf hoe het voelt om steviger in hun schoenen te staan. Ze merken direct verschil, en dat geeft een enorme boost in zelfvertrouwen!
Oefening: Zelfverzekerd reageren in 3 stappen
Wil je hiermee thuis aan de slag? Probeer dan deze oefening:
Stap 1: Bespreek een herkenbare situatie
Vraag je kind:
🗣️ "Wanneer vond je het moeilijk om iets terug te zeggen?"
💭 "Kun je een situatie bedenken waarin je niet wist wat je moest doen?"
Laat je kind zelf een voorbeeld geven. Dit kan iets zijn van school, een sportclub of in de buurt. Veel kinderen denken meteen aan iets wat hen echt dwarszat, en dat is een perfect startpunt!
Stap 2: Speel de situatie na en oefen een sterke reactie
Laat je kind eerst reageren zoals hij of zij normaal zou doen.
Bespreek daarna hoe je krachtiger kunt reageren. Denk aan:
✅ Lichaamshouding: Rechtop staan, stevig kijken.
✅ Stemgebruik: Rustig en duidelijk praten.
✅ Korte en krachtige reactie: Bijvoorbeeld:"Oké, jouw mening."
"Dat is niet waar."
Gewoon negeren en weglopen.
💡 Belangrijk: Niet ieder kind voelt zich prettig bij dezelfde reactie. Sommige kinderen vinden het fijn om iets terug te zeggen, anderen kiezen liever om er niet op in te gaan. Bespreek samen wat het beste past!
Stap 3: Herhaal en versterk het zelfvertrouwen
Oefen een paar keer. Vraag:
🗣️ "Hoe voelde het om op deze manier te reageren?"
💡 "Welke manier vond je het fijnst?"
Tip: Speel het als een spelletje! Vraag je kind om jou een vervelende opmerking te geven en oefen samen. Dit maakt het luchtiger én leuker.
Kwaliteiten en zelfvertrouwen: De basis voor sterke reacties
Zelfverzekerd reageren begint bij weten waar je goed in bent. Kinderen die zich bewust zijn van hun eigen kwaliteiten, voelen zich sterker in moeilijke situaties.
Een leuke manier om je kind hierbij te helpen, is de "krachtkaart" maken:
📌 Laat je kind drie eigenschappen opschrijven of tekenen waar hij/zij trots op is.
📌 Bespreek hoe deze krachten kunnen helpen in moeilijke situaties.
Gebruik het Kinderkwaliteitenspel of de Jouw Kwaliteiten!-kaartjes
Tijdens mijn coaching gebruik ik vaak de Kinderkwaliteitenspel-kaarten en de Jouw Kwaliteiten!-kaartjes. Dit zijn fijne hulpmiddelen om kinderen te laten zien welke kwaliteiten ze al in zich hebben.
💡 Tip voor thuis:
Hang de kaartjes op een centrale plek, zoals de koelkast of op de slaapkamer.
Bespreek ze regelmatig: “Welke kracht heb je vandaag gebruikt?”
Laat je kind nieuwe kwaliteiten ontdekken! Vaak zien kinderen pas hoeveel ze in zich hebben als ze er vaker over nadenken.
Wil je dat jouw kind sterker in zijn schoenen staat?
In mijn coaching werk ik dagelijks met kinderen en ouders om zelfvertrouwen en veerkracht te vergroten. Ik help kinderen om steviger te reageren, om te gaan met moeilijke situaties en bewust te worden van hun eigen kracht.
💌 Benieuwd hoe ik jouw kind kan helpen? Stuur me een berichtje, dan kijken we samen wat werkt!
foto: Reggy van Liempd
